Τα Εκπαιδευτικά Σεμινάρια της Ελληνικής Ακαδημίας Ογκολογίας (ΕΑΚΟ) αποτελούν σημαντικό εκπαιδευτικό έργο της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ).
Η Δρ. Ουρανία Νικολάτου – Γαλίτη, στοματολόγος, καθηγήτρια Οδοντιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ είχε τη μεγάλη χαρά και τιμή να συμμετάσχει στο 7ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο του 6ου Κύκλου Σπουδών της ΕΑΚΟ, και παρουσίασε το θέμα της Πρόληψης, Πρώιμης Διάγνωσης και Αντιμετώπισης της Οστεονέκρωσης των Γνάθων (Medication-Related Osteonecrosis of the Jaw -MRONJ) σε ασθενείς που λαμβάνουν τα σχετικά φάρμακα.
Στο 7ο Σεμινάριο του 6ου Κύκλου συμπεριλήφθηκαν τρεις θεματικές ενότητες: 1) Πρόληψη του Καρκίνου 2) Ειδικοί Πληθυσμοί 3) Υποστηρικτική και Παρηγορητική Θεραπεία. Διευθυντές Σπουδών είναι οι κκ. Σοφία Αγγελάκη και Εμμανουήλ Σαλούστρος, και Επιστημονικοί Υπεύθυνοι οι κκ. Σταυρούλα Ντρουφάκου, Ιωάννης Γκιουλμπασάνης και Αθανάσιος Καραμπεάζης.
Η οστεονέκρωση των γνάθων που σχετίζεται με φάρμακα είναι δυνητικά σοβαρή επιπλοκή, με αυξανόμενη επίπτωση.
Ορισμός
Ο ορισμός και η διάγνωση της οστεονέκρωσης των γνάθων, στις περισσότερες περιπτώσεις, στηρίζεται στα εξής κριτήρια: (1) θεραπεία με σχετικά φάρμακα, (2) εκτεθειμένο, νεκρό οστούν ή οστούν που ψηλαφείται μέσα από συρίγγιο – exposed type της οστεονέκρωσης, (3) απουσία ακτινοθεραπείας στην κεφαλή & τράχηλο. Ο non-exposed τύπος της οστεονέκρωσης είναι επίσης καλά τεκμηριωμένος. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται η βιοψία του οστού για την τεκμηρίωση της διάγνωσης.
Σταδιοποίηση
Η σταδιοποίηση θα βοηθήσει στη θεραπευτική απόφαση. Το Task Force της Ευρωπαϊκής Ομάδας των Expert, πρότεινε την κατάργηση του Σταδίου 0, λόγω ασαφούς περιγραφής και άλλων προβλημάτων.
Φάρμακα
Τα φάρμακα που σχετίζονται με την ανάπτυξη της επιπλοκής στην Ογκολογία είναι:
1) παράγοντες στόχευσης των οστών (διφωσφονικά, δενοσουμάμπη)
2) παράγοντες χωρίς γνωστή αντι-απορροφητική δράση, κυρίως αναστολείς αγγειογένεσης
Η σύγχρονη χορήγηση των 2 ομάδων φαρμάκων φαίνεται ότι αφενός μειώνει το χρόνο εμφάνισης και αφετέρου αυξάνει τον κίνδυνο οστεονέκρωσης.
Παθοβιολογία
Η Παθοβιολογία και παθογένεση είναι πολυπαραγοντική. Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν τη συνολική δόση του φαρμάκου, την πτωχή στοματική υγιεινή, την οδοντική και περιοδοντική λοίμωξη (και όχι οδοντική εξαγωγή), τη χημειοθεραπεία, κ.α.
Η οδοντική και περιοδοντική λοίμωξη τυπικά, συνήθως, προηγείται της οστεονέκρωσης και οδηγεί στην εξαγωγή και εμφάνιση του νεκρού οστού. Μπορεί να αποτελεί πρώιμο στάδιο οστεονέκρωσης.
Κλινικά χαρακτηριστικά και ακτινολογικά ευρήματα
Τα κλινικά χαρακτηριστικά που συνδέονται με την οστεονέκρωση είναι ο πόνος στο δόντι, πυόρροια, οίδημα, συρίγγιο, που δεν ανταποκρίνεται στην οδοντιατρική θεραπεία.
Τα ακτινολογικά ευρήματα δεν περιλαμβάνονται στον ορισμό, δεν έχουν περιγραφεί με ακρίβεια, ακόμη.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Μελέτες, σήμερα, δείχνουν την υπεροχή της χειρουργικής θεραπείας. Όταν ο ασθενής αναφέρει πόνο στο δόντι, στα ούλα η στη γνάθο συστήνεται να παραπέμπεται σε οδοντίατρο-με εξειδίκευση στην οδοντιατρική ογκολογία ή σε γναθοχειρουργό με εμπειρία στην αντιμετώπιση της οστεονέκρωσης.
6ος Κύκλος 7ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο ΕΑΚΟ
Στην πρώτη ενότητα του 7ου Σεμιναρίου παρουσιάστηκαν οι αρχές προσυμπτωματικού ελέγχου, η εκτίμηση κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου, εμβόλια κατά του HPV, ο τρόπος ζωής (lifestyle) στην πρόληψη και υποτροπή του καρκίνου και οι αρχές διακοπής καπνίσματος.
Στην δεύτερη ενότητα παρουσιαστήκαν οι βασικές αρχές αντιμετώπισης επιλεγμένων καρκίνων σε ηλικιωμένους και η Ογκολογία νέων ενηλίκων.
Η τρίτη ενότητα περιέλαβε ειδικά προβλήματα και ανάγκες υποστηρικτικής φροντίδας των ασθενών με καρκίνο, όπως αντιμετώπιση οστικής νόσου, φλεβική θρόμβωση, λοιμώξεις και εμπύρετη ουδετεροπενία, ναυτία, έμετος, διάρροια, βλεννογονίτις, αναιμία και θρομβοπενία, καρδιαγγειακή τοξικότητα, διαταραχές θρέψης, θέματα βιοηθικής στην παρηγορική θεραπεία και στο τέλος της ζωής, πρόληψη, πρώιμη διάγνωση και αντιμετώπιση της οστεονέκρωσης των γνάθων σε ασθενείς, που λαμβάνουν τα σχετικά φάρμακα, επιβίωση μετά τον καρκίνο (απώτερη τοξικότητα – αποκατάσταση – σεξουαλικότητα – κοινωνικοοικονομικά θέματα), ψυχολογική υποστήριξη, παθοφυσιολογία του πόνου, νευροπαθητικός πόνος, γενικές αρχές αντιμετώπισης πόνου, τα οπιοειδή στην αντιμετώπιση του καρκινικού πόνου, δυσκοιλιότητα, εντερική απόφραξη, πότε πρέπει να σταματάει η ΧΜΘ, αντιμετώπιση συμπτωμάτων στο τέλος της ζωής.
Με την ευκαιρία, η κ. Ουρανία Νικολάτου – Γαλίτη επιθυμεί να συγχαρεί ιδιαίτερα την ΕΟΠΕ για αυτό το σπουδαίο εκπαιδευτικό έργο, το οποίο αποτελεί και σημαντική κοινωνική προσφορά, αλλά και να εκφράσει τις θερμές ευχαριστίες της προς τον Πρόεδρο της ΕΟΠΕ, κο Ιωάννη Μπουκοβίνα και τα μέλη του Δ.Σ., και ιδιαίτερα τους Διευθυντές Σπουδών κκ Σοφία Αγγελάκη και Εμμανουήλ Σαλούστρο, και τους Επιστημονικούς Υπευθύνους κκ Σταυρούλα Ντρουφάκου, Ιωάννη Γκιουλμπασάνη και Αθανάσιο Καραμπεάζη για την πρόσκληση.
Αφήστε μια απάντηση