Σημαντικά ερωτήματα και αμφιλεγόμενα ζητήματα της οστεονέκρωσης των γνάθων, που συνδέεται με τη χορήγηση φαρμάκων αξιολογεί η Ευρωπαϊκή Ομάδα των Εμπειρογνωμόνων (Schiodt M, Otto S, Fedele S, Bedogni A, Nicolatou-Galitis O, Ristow O, Kofod T.) σε μελέτη αναφοράς, που έχει τίτλο: “Workshop of the European task force on medication-related osteonecrosis of the jaw – current challenges”, και δημοσιεύτηκε στο Oral Diseases 2019;25:1815-1821. DOI:10.111/odi.13160.
Η οστεονέκρωση αποτελεί δυνητικά σοβαρή επιπλοκή της αντι-απορροφητικής θεραπείας, ή όπως επίσης ονομάζονται παράγοντες «προστασίας των οστών», που χορηγούνται σε ασθενείς με μεταστατική οστική νόσο και σε άτομα με οστεοπόρωση. Στην Ογκολογία, άλλα φάρμακα, κυρίως αναστολείς αγγειογένεσης, έχουν επίσης συνδεθεί με την οστεονέκρωση, ειδικά όταν συγχορηγούνται με αντι-απορροφητικά των οστών. Από την πρώτη περίπτωση, που περιγράφηκε το 2003, μέχρι σήμερα ο αριθμός των περιπτώσεων που έχουν ανακοινωθεί, μαζί με τις σχετικές δημοσιεύσεις, έχει αυξηθεί σημαντικά.
Παρά τη μεγάλη πρόοδο στις γνώσεις μας, παραμένουν σημαντικά ερωτήματα και αμφιλεγόμενα ζητήματα σχετικά με την παθοβιολογία και την αιτία, τους τοπικούς παράγοντες κινδύνου, την πρώιμη διάγνωση, την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση και την πρόληψη.
Η Ευρωπαϊκή Ομάδα των Εμπειρογνωμόνων – European Task Force, που μελετά την οστεονέκρωση των γνάθων και αποτελείται από τους διεθνώς καταξιωμένους επιστήμονες κκ Καθηγήτρια Ουρανία Νικολάτου-Γαλίτη, Schiodt M, Otto S, Fedele S, Bedogni A, Ristow O και Kofod T, αξιολογεί τις κλινικές και ερευνητικές προκλήσεις στη σημαντική αυτή επιπλοκή σήμερα.
Οι Επιστήμονες συναντήθηκαν σε δύο χωριστά εργαστήρια μελέτης (workshops) και συζήτησαν τις πλέον πρόσφατες γνώσεις και τα αμφιλεγόμενα ζητήματα σχετικά με την επιπλοκή της οστεονέκρωσης των γνάθων. Πρότειναν κατευθύνσεις και συστάσεις, με βάση τη δική τους “γνώμη ως ειδικοί” (expert opinion)”, προσπαθώντας να βοηθήσουν τους κλινικούς στις θεραπευτικές αποφάσεις για τη φροντίδα των ασθενών και να εμπνεύσουν τους ερευνητές να σχεδιάσουν τις κατάλληλες κλινικές μελέτες. Συμφώνησαν να επικεντρωθούν σε τρία κυρίως έντονα αντιφατικά και αμφιλεγόμενα ζητήματα τα οποία είναι: (α) ο ορισμός και η ταξινόμηση της οστεονέκρωσης, (β) οι παράγοντες κινδύνου και (γ) η θεραπευτική αντιμετώπιση.
- Ορισμός και Ταξινόμηση
Κύριες παρατηρήσεις και σχόλια ήταν (α) η ανάγκη να προσδιοριστεί, μαζί με τον τύπο του εκτεθειμένου στο στοματικό περιβάλλον/αποκαλυμμένου νεκρού οστού, και ο τύπος της οστεονέκρωσης, χωρίς αποκαλυμμένο οστούν και (β) να μην υπολογίζεται η αναμονή των 8 εβδομάδων για τη διάγνωση, διότι καθυστερεί τη θεραπεία. Εξαίρεση αποτελεί το μετεξακτικό φατνίο, για το οποίο περιμένουμε 8 εβδομάδες. Σχετικά με τη σταδιοποίηση, το στάδιο 0 είναι αμφιλεγόμενο, ασαφές και δύσκολο να αξιολογηθεί.
- Τοπικοί παράγοντες κινδύνου
Αυξανόμενα ερευνητικά και κλινικά δεδομένα δείχνουν την οδοντική λοίμωξη ως τον κύριο τοπικό παράγοντα για την ανάπτυξη της οστεονέκρωσης, πριν την διενέργεια της οδοντικής εξαγωγής. Μάλιστα, ένας αξιοσημείωτος αριθμός περιπτώσεων οστεονέκρωσης, στην πραγματικότητα, αποτελούν τύπους οστεονέκρωσης, χωρίς κλινική αποκάλυψη του νεκρού οστού. Οι επιστήμονες συστήνουν να μην καθυστερεί, αλλά αντίθετα να διενεργείται η εξαγωγή, στην περίπτωση οδοντικής λοίμωξης, η οποία δεν ανταποκρίνεται σε οδοντιατρική θεραπεία.
- Ασυμφωνίες και αντιθέσεις στη θεραπευτική αντιμετώπιση
Συστήνεται η αξιολόγηση και της ακτινολογικής εικόνας, με στόχο τον επαρκή προσδιορισμό της έκτασης της βλάβης, αν και δεν υπάρχει, ακόμη, ομοφωνία στα δεδομένα, που εξάγονται από τις ποικίλες απεικονιστικές μεθόδους.
Οι επιστήμονες τονίζουν, επίσης, την ασυμφωνία σχετικά με τη χειρουργική αντιμετώπιση της οστεονέκρωσης. Η Αμερικανική Εταιρεία Στοματικών και Γναθοπροσωπικών Χειρουργών συστήνει τη συντηρητική αγωγή για τα στάδια 1 και 2 και τη χειρουργική θεραπεία για το στάδιο 3. Αυξανόμενα στοιχεία και κλινικές μελέτες δείχνουν την υπεροχή της χειρουργικής θεραπείας σε όλα τα στάδια. Μάλιστα, πρόσφατη μελέτη έδειξε επιδείνωση της οστεονέκρωσης σταδίου 1, που αντιμετωπίστηκε συντηρητικά.
Πηγή: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/odi.13160
Αφήστε μια απάντηση